२०८० मंसिर १४, बिहीबार ०८:०८
दुई दिन अघि मात्रै पाँचजना महिलालाई यौन धन्दामा लगाएको आरोपमा सप्तरी प्रहरीले दुईजना गेष्ट हाउसका संचालकलाई पक्राउ गरी कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाएको छ । गत १० मंसिरमा राजविराजका नगर पालिका–३ मा रहेका लक्ष्मी गेष्ट हाउसका सञ्चालक ५७ वर्षीय अरुणचन्द्र मिश्र र सप्तरी महादेवा गाउँपालिका–२ का ४१ वर्षीय रामप्रकाश मण्डललाई प्रहर ीले पक्राउ गरेको थियो ।
प्रहरीले गोप्य सूचनाको आधारमा गेष्ट हाउसमा छापा मारी सञ्चालक मिश्र र म्यानेजर मण्डललाई पक्राउ गरेको थियो । सप्तरी प्रहरीका अनुसार मिश्र र मण्डलले २५ देखि ३५ वर्ष उमेर समूहका पाँच महिलालाई जबर्जस्ती यौन धन्दा गराउनका लागि लामो समयदेखि गेष्ट हाउसमा राखेका थिए । फेला परेका ती महिलाहरुमा एक जना सुनसरी र बाँकी ४ जना सप्तरी जिल्लाकै थिइन ।
पक्राउ गरिएका दुईजनामाथि मानव बेचबिखन तथा ओसारपसार नियन्त्रण ऐन, २०६४ अन्तर्गतको मुद्दा दायर गरी अनुसन्धान भइरहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सप्तरीका प्रवक्ता तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक ढुण्डीर ाज न्यौपानेले जानकारी दिए । उनले आर्थिक प्रलोभन देखाइ ती महिलाहरुसँग जबर्जस्ती यौनजन्य क्रियाकलापमा लगाइएको प्रार म्भिक अनुसन्धानमा देखिएको बताए ।
यो एउटा प्रतिनिधि घटना मात्रै हो । तर फेसबुक, इमो, व्याटसएप लगायतका सामाजिक सञ्जालमार्फत पछिल्लो समय मधेश प्रदेशमा मानव बेचबिखन लगायतका घटना बढ्दै गएको छ । मधेश प्रदेश प्रहरी कार्यालयका अनुसार पछिल्लो तीन वर्षमा मधेश प्रदेशमा जिल्लाहरुमा ४१ वटा मानव बेचबिखनका घटनाहरु प्रहरीमा दर्ता भएको छ ।
आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा १२, आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा ११, आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा १३ वटा मानव बेचबिखनका घटनाहरु दर्ता भएका छन् । त्यसैगरि, चालु आर्थिक वर्षको कार्तिक मसान्त सम्ममा ५ वटा घटना दर्ता भएको मधेश प्रदेश प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता श्याम कुमार महतोले जानकारी दिए । त्यस्तै मानव बेचबिखन घटनामा संलग्न रहेको आरोपमा आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा १६, आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा १०, आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा १२ वटा र चालु आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को कार्तिक मसान्तसम्म गरी ५४ जनालाई पक्राउ गरिएको छ । मधेश प्रदेशमा मानव बेचनबिखन न्यूनीकरणको क्षेत्रमा माइती नेपाल, आफन्त नेपाल, शान्ति पुनःस्थापना गृह, साना हात नेपाल लगायतका संघसंस्थाहरुले काम गरिरहेको छ ।
ती संस्थाहरुका अनुसार मधेश प्रदेशका वार्षिक रुपमा करिब एक हजार महिलालाई सीमावर्ती क्षेत्रबाट उद्धार गर्ने गरिएको छ । माइती नेपालले पर्साको बीरगञ्ज, धनुषाको बस पार्क र सर्लाहीको मलंगवा नजिक सीमावर्ती क्षेत्रहरुबाट भारततर्फ बेच्न लगिरहेकाहरुलाई उद्धार गर्ने गरेको छ । माइती नेपालका एक कर्मचारीका अनुसार जनकपुर बस पार्कबाट मात्रै महिनामा १५ देखि २० जना महिलालाई उद्धार गर्ने गरिएको छ । माइती नेपालले वार्षिक रुपमा अढाई सयदेखि ३ सय सम्मलाई उद्धार गर्ने गरेको छ । यस हिसाबले मधेश प्रदेशमा मानव बेचबिखनको अवस्था भयावह रहेको छ ।
मधेश प्रदेश प्रहरीका प्रवक्ता प्रहरी उपर ीक्षक महतोले पनि मधेश प्रदेशका मानव बेचबिखनको घटना प्रहरीमा दर्ता कम भए पनि अवस्था त्यो भन्दा फरक रहेको बताउँछन् । आर्थिक प्रलोभन, वैवाहिक प्रलोभन, विदेश पठाउने बहाना, यौन शोषण, श्रमशोषण लगायतका कारण मानव बेचबिखनको घटना बढेको उनले बताए । खेलकुद तथा समाज कल्याण मन्त्रालयकी उपसचिव देविका खत्रीले पनि मधेश प्रदेशमा मानव बेचबिखनको घटना प्रहरीहरुमा दर्ता भएको भन्दा फरक अवस्था रहेको बताइन ।
प्रदेशमा मानव बेचबिखनको घटना बढिरहे पनि प्रदेश सरकारले भने यसलाई नियन्त्रण तथा न्यूनीकरणमा खासै गम्भीर देखिएको छैन् । यस्ता विकृति रोक्न प्रदेश सरकारले खासै पहल गर्न नसकेको छैन । उपसचिव खत्रीले पटक पटक मन्त्रालयको नाम फेरिने भएकोले यस विषयमा प्रदेश सरकारले खासै काम गर्न नसकेको स्वीकार गर्छिन । दक्षिण एशियाली विकास बैंकको सहयोगमा प्रदेश सरकारले एक सय बेडको दिर्घकालीन पुनःस्थापना केन्द्र महोत्तरीको बर्दिवासमा प्रदेश सरकारले निर्माण गर्न लागेको उनले बताइन ।
